ଓଡ଼ିଶୀ ନୃତ୍ୟଶିଳ୍ପୀ ପରିଷଦ : ଷୋହଳ ବର୍ଷରୁ କମ୍ \’ଅଣ୍ଡର ସିକ୍ସଟିନ\’ ଓଡିଶୀ ନୃତ୍ୟ ୨୦୨୪

ଭୁବନେଶ୍ୱର :  ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ଭୁବନେଶ୍ୱରର ଭଞ୍ଜ କଳା ମଣ୍ଡପରେ ଓଡ଼ିଶୀ ନୃତ୍ୟଶିଳ୍ପୀ ପରିଷଦ (ଓଡିସି) ଦ୍ୱାରା ଆଯୋଜିତ ଷୋହଳ ବର୍ଷରୁ କମ୍ \’ଅଣ୍ଡର ସିକ୍ସଟିନ\’ ୨୦୨୪ ନୃତ୍ୟ କାର‌୍ୟ୍ୟକ୍ରମର ୧୦ମ ସଂସ୍କରଣରେ ଆଠ ଜଣ ପ୍ରତିଭାବାନ ଯୁବ ଓଡ଼ିଶୀ ନୃତ୍ୟଶିଳ୍ପୀ ମଞ୍ଚରେ ସେମାନଙ୍କର ଅପାର ସାମର୍ଥ ଓ ପ୍ରତିଭା ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ ।

ଯେହେତୁ ଅଧିକାଂଶ ନୃତ୍ୟ ମହୋତ୍ସବ କେବଳ ୧୬ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ବୟସର କଳାକାରମାନଙ୍କୁ ଏକକ ମଞ୍ଚ ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ, ତେଣୁ ୧୬ ବର୍ଷରୁ କମ୍ ବୟସର ନୃତ୍ୟ ଶିଳ୍ପୀମାନଙ୍କୁ ଓଡ଼ିଶୀ ନୃତ୍ୟ ପ୍ରତି ସେମାନଙ୍କର ଆଗ୍ରହକୁ ଆବିଷ୍କାର କରିବା, ଭବିଷ୍ୟତର କଳାକାର ଭାବରେ ଉତ୍ସାହିତ କରିବା ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବୃତ୍ତିଗତ ମନୋଭାବ ଏବଂ କଳା ଏବଂ ସଂସ୍କୃତି ପ୍ରତି ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ ମନୋଭାବ ସୃଷ୍ଟି କରିବା ପାଇଁ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ମଞ୍ଚ ପ୍ରଦାନ କରିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ୧୬ ବର୍ଷରୁ କମ୍ \’ଅଣ୍ଡର ସିକ୍ସଟିନ\’ ଓଡିଶୀ ନୃତ୍ୟ ୨୦୨୪ ଆୟୋଜନ କରାଯାଇଥିଲା ।

ଏହି ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ସମ୍ମାନିତ ଅତିଥିମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଓଡିଶା ସଙ୍ଗୀତ ନାଟକ ଏକାଡ଼େମୀର ସଭାପତି ଗୁରୁ ଡକ୍ଟର ଅରୁଣା ମହାନ୍ତି, ଗୁରୁ କେଲୁଚରଣ ମହାପାତ୍ର ଓଡିଶୀ ଗବେଷଣା କେନ୍ଦ୍ରର ମୁଖ୍ୟ କାର‌୍ୟ୍ୟନିର୍ବାହୀ ଶ୍ରୀମତୀ ସିକତା ଦାସ, କାଦମ୍ବିନୀ ପତ୍ରିକାର ସମ୍ପାଦକ ଡକ୍ଟର ଇତିରାଣୀ ସାମନ୍ତ, ଓଡିସିର ସଭାପତି ଡକ୍ଟର ସ୍ନେହପ୍ରଭା ସାମନ୍ତରାୟ, ଓଡିସିର ସଚିବ ଡକ୍ଟର ଇଲିଆନା ସିତାରିଷ୍ଟି ଏବଂ ଓଡିସିର କାର‌୍ୟ୍ୟନିର୍ବାହୀ ସଦସ୍ୟ ଗୁରୁ ରତିକାନ୍ତ ମହାପାତ୍ର ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ । ଅତିଥିମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ସାନ୍ଧ୍ୟପ୍ରଦୀପ ପ୍ରଜ୍ଜ୍ୱଳନ ପରେ, ନୃତ୍ୟ କାର‌୍ୟ୍ୟକ୍ରମ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ।

ଜଣେ ଓଡ଼ିଶୀ ପଥପ୍ରଦର୍ଶକଙ୍କ ପରମ୍ପରା ଅନୁଯାଇ ସନ୍ଧ୍ୟାର ପ୍ରଥମ ଉପସ୍ଥାପନା ଥିଲା ମଙ୍ଗଳାଚରଣ ବିନାୟକ ସ୍ମରଣେ, ସମସ୍ତ ବାଧାବିଘ୍ନ ଦୂରକାରୀଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ଆହ୍ୱାନ । ଶ୍ରୀଗଣେଶ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦ ଭିକ୍ଷା କରି ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ନିକଟରେ ନତମସ୍ତକ ହୁଅନ୍ତି, ଯିଏକି ତାଙ୍କର ଅନେକ ବିଖ୍ୟାତ ଓ ପ୍ରିୟ ନାମରେ ପରିଚିତ ଯାହାକୁ ପରିବେଷଣ କରିଥିଲେ ଶ୍ରୀମତୀ ପୌଲୋମୀ ମୁଖାର୍ଜୀଙ୍କ ଶିଷ୍ୟା ସୁଶ୍ରୀ ଆଥେନା ମୁଖାର୍ଜୀ ଏବଂ ଯାହାର ନୃତ୍ୟ ସଂରଚନା ଗୁରୁ ରତିକାନ୍ତ ମହାପାତ୍ର ଓ ସଙ୍ଗୀତ ସଂଯୋଜନା ଶ୍ରୀ ବିନୋଦ କୁମାର ପଣ୍ଡା କରିଥିଲେ ।

ଏହା ପରେ ଏକ ନୃତ୍ୟ ଖଣ୍ଡ ପଲ୍ଲବୀ ଉପସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଥିଲା, ଯାହା ରାଗ ଏବଂ ତାଳର କୋମଳ ସୌନ୍ଦଜ୍ୟ ଦ୍ୱାରା ଚିହ୍ନିତ ଓ ଆଧାରିତ ହୋଇଥିଲା । ସ୍ଵପ୍ନରାଣୀ ସିହ୍ନାଙ୍କ ତତ୍ତ୍ୱାବଧାନରେ ସୁଶ୍ରୀ ଅନୁଷ୍କା ସାହା ପରିବେଷଣ କରିଥିଲେ ବଜ୍ରକାନ୍ତି ପଲ୍ଲବୀ ଯାହା ରାଗ ବଜ୍ରକାନ୍ତି ଓ ତଳ ଏକତାଳୀ ଉପରେ ନିବଦ୍ଧ ଥିଲା ଯାହାର ନୃତ୍ୟ ସଂରଚନା ଗୁରୁ ଦୁର୍ଗା ଚରଣ ରଣବୀର କରିଥିଲେ ।

ଏହା ପରେ, ରାଜଶ୍ରୀ ପ୍ରହରାଜଙ୍କ ଶିଷ୍ୟା ସୁଶ୍ରୀ ଶିବାଙ୍ଗୀ ପ୍ରହରାଜ ପରିବେଷଣ କରିଥିଲେ ପାରମ୍ପାରିକ ଚମ୍ପୁ ରଚନାରେ ଅଭିନୟ ଭଙ୍ଗି ଚାହାଁ ଯାହାର ନୃତ୍ୟ ସଂରଚନା ଗୁରୁ କେଲୁଚରଣ ମହାପାତ୍ର କରିଥିଲେ । ଏହି ପାରମ୍ପାରିକ ଓଡ଼ିଆ ଅଭିନୟ ହେଉଛି କବି ସୂର‌୍ୟ୍ୟ ବଳଦେବ ରଥଙ୍କ ରଚନାରୁ ଉଦ୍ଦୃତ ।

ଭକ୍ତିର ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ଭାବନାକୁ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଉପସ୍ଥାପନାରେ ଅର୍ପିତା ଭେଙ୍କଟେଶଙ୍କ ଶିଷ୍ୟା ସୁଶ୍ରୀ ସାଗ୍ନିକା ସିକଦାର ବହନ କରିଥିଲେ । ଦ୍ୱାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀର କବି ଶ୍ରୀ ଜୟଦେବଙ୍କ ଗୀତଗୋବିନ୍ଦରୁ ଚତୁର୍ଥ ପ୍ରବନ୍ଧ ହରିରିହ ମୁଗ୍ଧ (ଚନ୍ଦନ ଚର୍ଚିତ ନୀଳ କଳେବର) ଉପସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ । ଉକ୍ତ ପରିବେଷଣଟି କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ଯୋଡ଼ି ଗୁରୁ ଶ୍ରୀ କେଳୁଚରଣ ମହାପାତ୍ର ଏବଂ ପଣ୍ଡିତ ଭୁବନେଶ୍ୱର ମିଶ୍ରଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ନୃତ୍ୟ ଓ ସଙ୍ଗୀତ ସଂଯୋଜିତ ହୋଇଥିଲା ।

ଏହା ପରେ ଆଉ ଏକ ନୃତ୍ୟ ଅଂଶ, ଯୁଗ୍ମଦ୍ଵନ୍ଦ ପଲ୍ଲବୀ, ନୃତ୍ୟ ଏବଂ ସଂଗୀତ ମଧ୍ୟରେ ଯୁଗଲବନ୍ଧି ଯାହା ରାଗ ବାଗେଶ୍ରୀ ଏବଂ ଏକାତାଳୀ ଉପରେ ନିବଦ୍ଧ ଥିଲା, ଯାହାକୁ ପରିବେଷଣ କରିଥିଲେ ସୋନାଲିକା ପୁରୋହିତଙ୍କ ଦକ୍ଷ ନୃତ୍ୟ ପରାମର୍ଶରେ ପରିଚାଳିତ ସୁଶ୍ରୀ ଶ୍ରୀନିକା ପୁରୋହିତ । ପ୍ରସ୍ତୁତିଟିର ସଙ୍ଗୀତ ସଂଯୋଜନା ପଣ୍ଡିତ ରଘୁନାଥ ପାଣିଗ୍ରାହୀ ଓ ନୃତ ସଂରଚନା ଗୁରୁ ରତିକାନ୍ତ ମହାପାତ୍ର କରିଥିଲେ ।

ଏହା ପରେ, ଡକ୍ଟର ଇଲିଆନା ସିତାରିଷ୍ଟିଙ୍କ ଶିଷ୍ୟା ସୁଶ୍ରୀ ମାନ୍ୟତା ରଥ ଗୋପୀମାନଙ୍କ ସହିତ ଆନନ୍ଦରେ ନୃତ୍ୟ କରୁଥିବାବେଳେ ଭଗବାନ କୃଷ୍ଣଙ୍କ ଗୌରବର ଚିତ୍ରଣ କରୁଥିବା ଉତ୍ସବର ଏକ ଜୀବନ୍ତ ଗୀତ ନାଚନ୍ତି ରଙ୍ଗେ ଶ୍ରୀହରି ଉପସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ ଯାହା ରାଗ ଆରଭୀ ଏବଂ ଏକତାଳୀରେ ନିବଦ୍ଧ ଥିଲା । ଏହି ନୃତ୍ୟଟି ଗୁରୁ କେଳୁଚରଣ ମହାପାତ୍ରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନୃତ୍ୟ ସଂରଚିତ ଏବଂ ପଣ୍ଡିତ ଭୁବନେଶ୍ୱର ମିଶ୍ରଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ସଂଗୀତ ସଂଯୋଜନାରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଥିଲା ।

ସନ୍ଧ୍ୟାର ଉପାନ୍ତ ଉପସ୍ଥାପନା ସୁଶ୍ରୀ ଡିମଲେ ରାଜନନ୍ଦିନୀ ପାତ୍ରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା କରାଯାଇଥିଲା, ଯିଏକି ଶ୍ରୀମତୀ ନମିତା ରାୟଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଦକ୍ଷତାର ସହିତ ନୃତ୍ୟ ପରାମର୍ଶ ନେଇଥିଲେ । ସେ ନମିତା ରାୟଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନୃତ୍ୟ ସଂରଚିତ ଏବଂ ଶ୍ରୀ ସୁକାନ୍ତ କୁଣ୍ଡୁଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ସଙ୍ଗୀତ ସଂଯୋଜନା କରାଯାଇଥିବା ଓଡ଼ିଆ ଅଭିନୟ ନାଗର ରାଜ ପରିବେଷଣ କରିଥିଲେ ।

ସନ୍ଧ୍ୟାର ଅନ୍ତିମ ପ୍ରସ୍ତୁତିରେ ଥିଲା ଶ୍ରୀ ମନୋରଞ୍ଜନ ପ୍ରଧାନଙ୍କ ଶିଷ୍ୟା ସୁଶ୍ରୀ ଅର୍ପିତା ଶତପଥୀଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଅଭିନୟ ଆହେ ନୀଳ ଶୈଳ ଯାହା ରାଗ ଅରଭି ଏବଂ ତାଳ ଯତିରେ ପ୍ରସ୍ତୁତ । ଭକ୍ତ କବି ସାଲବେଗ, ଯିଏ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ପ୍ରଭୁ ଭଗବାନ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ପଦ୍ମ ପାଦରେ ନିଜକୁ ପ୍ରଣାମ କରନ୍ତି, ଯାହାର ଦିବ୍ୟ କୃପା ଉତ୍ସାହୀ ଭକ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଆଶୀର୍ବାଦ । ଏହି କାଳଜୟୀ ଉପସ୍ଥାପନାଟି କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ଯୋଡ଼ି ଗୁରୁ କେଳୁଚରଣ ମହାପାତ୍ର ଏବଂ ପଣ୍ଡିତ ଭୁବନେଶ୍ୱର ମିଶ୍ରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନୃତ୍ୟ ଏବଂ ସଙ୍ଗୀତ ରଚିତ ହୋଇଥିଲା ।

ଏହି ବହୁମୁଖୀ ଯୁବ ନୃତ୍ୟ ଶିଳ୍ପୀମାନଙ୍କ ପ୍ରଦର୍ଶନ, ଦର୍ଶକଙ୍କୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିଥିଲା ଏବଂ ଓଡ଼ିଶୀ ସମାଜ ଆଶ୍ୱାସନା ଦେଇଥିଲେ ଯେ ଯଦି ଏଭଳି ଯୁବ ପ୍ରତିଭା ଆନ୍ତରିକତା ଏବଂ ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ ଭାବରେ ସେମାନଙ୍କ ଆବେଗକୁ ଅନୁସରଣ କରନ୍ତି ତେବେ ଓଡ଼ିଶୀର ଭବିଷ୍ୟତ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ହେବ। ଯୁବ କଳାକାର, ଏଥେନା, ଅନୁଷ୍କା, ଶିବାଙ୍ଗୀ, ସାଗରିକା, ଶ୍ରୀନିକା, ମାନ୍ୟତା, ଡିମଲେ ରାଜନନ୍ଦିନୀ ଏବଂ ଅର୍ପିତା ସମସ୍ତେ ନିଜ ବୟସଠାରୁ ବହୁତ ଅଧିକ ପରିପକ୍ୱତା ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ ଏବଂ ସେମାନେ ତାଙ୍କ ଗୁରୁମାନଙ୍କୁ ଗର୍ବିତ କରିଥିଲେ, କାରଣ ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସ ଏବଂ ଗର୍ବର ସହ ସେମାନେ ଶିଖିଥିବା ଏବଂ ଅଭ୍ୟାସ କରିଥିବା ନୃତ୍ୟକୁ ପରିବେଷଣ କରିଥିଲେ । ସେମାନେ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ଅନେକ ବର୍ଷ ପରେ ମଧ୍ୟ ଏହି ନୃତ୍ୟ କାର‌୍ୟ୍ୟକ୍ରମଟିକୁ ମନେ ରଖିବେ ଏବଂ କଠିନ ପରିଶ୍ରମ ଏବଂ ନମ୍ରତାର ସହ ସେମାନଙ୍କ କଳାକୁ ଜାରି ରଖିବା ସହିତ ସେମାନଙ୍କ ସଫଳତା ପାଇଁ ଗର୍ବିତ ହେବେ ।

ଏହି ଯୁବ ନୃତ୍ୟ ଶିଳ୍ପୀମାନଙ୍କ ଉପସ୍ଥାପନାକୁ ଶ୍ରୀ ଦେବୀପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ରଙ୍କ ଚମତ୍କାର ଆଲୋକ ଡିଜାଇନ୍ ଦ୍ୱାରା ବ୍ୟାପକ ସହାୟତା ମିଳିଥିଲା, ଯିଏ ଉତ୍ସବରେ ଏକ ଉପକରଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ଏହି ଉତ୍ସବର ସଫଳତାରେ ଯୋଗଦାନ ଦେଇଥିବା ଓଡିସିର ଅନ୍ୟ ସମ୍ମାନିତ ସଦସ୍ୟଙ୍କ ସହିତ ସେ ଅଂଶବିଶେଷ ହୋଇଥିବା ପ୍ରତ୍ୟକ କାର‌୍ୟ୍ୟକ୍ରମର ଚମତ୍କାର ସଫଳତା ଦିଗରେ ଅକ୍ଳାନ୍ତ ପରିଶ୍ରମ କରୁଥିବା ଗୁରୁ ଶ୍ରୀ ରତିକାନ୍ତ ମହାପାତ୍ରଙ୍କ ନିର୍ମଳ କାର‌୍ୟ୍ୟକାରିତା ଦ୍ୱାରା ସମଗ୍ର କାର‌୍ୟ୍ୟକ୍ରମଟି ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପୂର୍ଣ୍ଣତା ପାଇଁ ଆଯ଼ୋଜିତ ଏବଂ ସମନ୍ୱିତ ହୋଇଥିଲା । ଡକ୍ଟର ଶ୍ରୀନିବାସ ଘଟୁଆରୀଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ସନ୍ଧ୍ୟାର କାର‌୍ୟ୍ୟଧାରା ନିରବଚ୍ଛିନ୍ନ ଭାବେ ପରିଚାଳିତ ହୋଇଥିଲା ।

୨୦୦୯ରେ ଭୁବନେଶ୍ୱରରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ଓଡିସିକୁ ଓଡ଼ିଶୀ ପରିବେଷଣର ବିଭିନ୍ନ ଦିଗକୁ ସମାଧାନ କରିବା ପାଇଁ ଗଠନ କରାଯାଇଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ପ୍ରଦର୍ଶନ ଉପରେ ସଂକଳ୍ପ ପାରିତ କରିବା, ମାନକ ମାନଦଣ୍ଡ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବା, ମୂଳ ଓଡ଼ିଶୀ ରଚନାର ଶୁଦ୍ଧତା ରକ୍ଷା କରିବା ଏବଂ ଶୈଳୀ ସହିତ ସୃଜନଶୀଳ ଏବଂ ପରୀକ୍ଷାମୂଳକ ନବସୃଜନ ପାଇଁ ସୀମା ଆଲୋଚନା କରିବା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ । ପ୍ରତ୍ୟକ ସଂସ୍କରଣ \’ଅଣ୍ଡର ସିକ୍ସଟିନ\’ ର ସଫଳତା ଓଡ଼ିଶୀ ନୃତ୍ୟ ଶିଳ୍ପୀ ପରିଷଦ ପାଇଁ ଆଉ ଏକ ମାଇଲଖୁଣ୍ଟ, କାରଣ ସେମାନେ କଳା ସେବାରେ ସେମାନଙ୍କର ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ଯାତ୍ରା ଜାରି ରଖିଛନ୍ତି ।